خیلی از رانندگان با این موقعیت آشنا هستند: چراغ هشدار سوخت روشن شده و با خود میگویید “فقط چند کیلومتر دیگه برم، بعداً بنزین میزنم!” اما آیا این رفتار، بیضرر است؟ آیا رانندگی با باک تقریباً خالی میتواند به خودرو آسیب برساند؟ در این مقاله در بلاگ دیناپارت بهطور علمی تأثیر این کار را بر پمپ بنزین، فیلتر سوخت و سایر اجزای سیستم سوخترسانی بررسی میکنیم و در انتها، توصیههای ایمنی مهمی ارائه میدهیم.
تأثیر سطح پایین سوخت بر پمپ بنزین
پمپ بنزین چگونه کار میکند؟
پمپ بنزین معمولاً درون باک قرار دارد و وظیفه آن ارسال سوخت به سمت موتور با فشار مشخص است. در بسیاری از خودروها، سوخت اطراف پمپ نهتنها منبع تغذیه است، بلکه نقش خنککننده و روانکننده نیز ایفا میکند.
رانندگی با باک کم، دشمن پمپ سوخت
وقتی سطح بنزین پایین میآید، پمپ بنزین بخشی از عملکرد خود را در محیط خشکتر انجام میدهد. این موضوع باعث:
-
گرم شدن بیشازحد پمپ
-
افزایش سایش داخلی پمپ
-
کاهش عمر مفید آن
نکته کلیدی: خرابی پمپ بنزین میتواند باعث خاموش شدن ناگهانی خودرو و هزینههای سنگین تعمیر شود.
ورود ناخالصیها به سیستم سوخترسانی
رسوبات ته باک؛ دشمن پنهان خودرو
در ته مخزن سوخت خودرو، به مرور زمان رسوبات، ناخالصیها و ذرات فلزی تهنشین میشوند. وقتی سطح سوخت پایین بیاید، احتمال مکش این ناخالصیها توسط پمپ افزایش مییابد. این ذرات وارد:
-
فیلتر بنزین
-
انژکتورها
-
و حتی سوپاپها
میشوند.
آسیبهای احتمالی:
-
گرفتگی فیلتر سوخت
-
کاهش قدرت موتور و عملکرد ضعیف شتابگیری
-
اختلال در فرآیند احتراق
هشدار: ورود ناخالصیها میتواند به خرابی انژکتور و کاهش راندمان موتور منجر شود.
بررسی علمی تأثیر سطح پایین سوخت
تحقیقات انجامشده توسط برخی شرکتهای خودروسازی نشان دادهاند که:
-
عملکرد پمپ سوخت در حالت نیمهخالی با افزایش دما و کاهش فشار همراه است.
-
احتمال کاهش توان پمپ در رساندن سوخت یکنواخت به موتور در حالت کمسوخت بیشتر است.
-
مصرف سوخت بالا و روشن شدن چراغ چک نیز در برخی مدلها در حالت کمسوخت دیده شده است.
منبع قابل استناد: نتایج آزمونهای موسسه AAA و Bosch حاکی از آن است که بهتر است سطح بنزین همواره بالای یکچهارم باک حفظ شود.
تأثیر رانندگی با باک کم بر مصرف سوخت
بسیاری گمان میکنند که رانندگی با باک خالیتر به کاهش وزن خودرو و صرفهجویی در مصرف بنزین منجر میشود. اما این تصور اشتباه است. چراکه:
-
موتور در حالت کمسوخت گاهی دچار ناک یا احتراق ناقص میشود
-
ECU (واحد کنترل موتور) گاهی در مواجهه با سطح پایین بنزین، مخلوط سوخت-هوا را غنیتر تنظیم میکند
نتیجه؟ افزایش مصرف سوخت و آلودگی بیشتر هوا
آسیب به فیلتر سوخت
فیلتر بنزین طراحی شده تا ناخالصیها و ذرات معلق در سوخت را پیش از ورود به موتور جذب کند. وقتی سطح بنزین پایین است:
-
تعداد ناخالصیهای مکششده افزایش مییابد
-
فیلتر زودتر از موعد مسدود میشود
-
فشار بیشتری به پمپ وارد میشود
پیشنهاد کاربردی: در خودروهای شهری، تعویض فیلتر بنزین هر ۲۰ تا ۳۰ هزار کیلومتر میتواند عمر موتور را افزایش دهد.
احتمال خاموش شدن ناگهانی خودرو
یکی از خطرات رانندگی با سوخت نزدیک به تهکش، خاموش شدن ناگهانی خودرو در ترافیک یا جاده است. این اتفاق میتواند منجر به:
-
ایجاد خطر تصادف
-
ازکارافتادن سیستم فرمان یا ترمز در برخی خودروها
-
معطلی زیاد در سفرهای بینشهری
در خودروهای مدرن، وقتی سوخت کاملاً تمام شود، سیستم پمپ ممکن است آسیب جدی ببیند و حتی پس از سوختگیری، خودرو استارت نخورد.
توصیههای ایمنی برای مدیریت سوخت
-
همیشه سطح بنزین را بالای یکچهارم باک نگه دارید
-
هنگام سفر یا رانندگی بینشهری، قبل از رسیدن به حداقل سوخت، بنزین بزنید
-
هر ۲۰ هزار کیلومتر فیلتر سوخت را تعویض کنید
-
از بنزین استاندارد و جایگاههای معتبر استفاده کنید تا احتمال ورود ناخالصی کمتر شود
-
از عادت رانندگی با چراغ هشدار روشن خودداری کنید
نتیجهگیری
اگرچه ممکن است رانندگی با باک تقریباً خالی گاهی اجتنابناپذیر باشد، اما تکرار این رفتار میتواند به شدت به پمپ بنزین، فیلتر سوخت، انژکتورها و پیشرانه آسیب وارد کند. علاوهبر افزایش مصرف سوخت، شما با خطر خاموشی ناگهانی خودرو در موقعیتهای حساس نیز مواجه هستید.
توصیه نهایی ما به همه رانندگان این است: «بنزین خودرو را همیشه در محدوده ایمن نگه دارید؛ سلامت خودروی شما در گرو سوخترسانی مطمئن است.»