توسط : راهنمای انتخاب فیلتر روغن مناسب برای موتور خودرو
روغن موتور نقش حیاتی در سلامت و عملکرد مطلوب پیشرانه خودرو ایفا می‌کند. اما آنچه تضمین‌کننده کارایی و ماندگاری روغن موتور است، فیلتر روغن یا همان «Oil Filter» می‌باشد. این قطعه، آلودگی‌ها، ذرات فلزی، گرد و غبار و ناخالصی‌های موجود در روغن را جذب کرده و مانع ورود آن‌ها به بخش‌های حساس موتور می‌شود.
اما انتخاب نادرست فیلتر روغن می‌تواند به‌جای حفاظت، آسیب‌های جدی به موتور وارد کند. در این مقاله قصد داریم به‌طور جامع به اهمیت فیلتر روغن، ویژگی‌های یک فیلتر خوب، و نحوه انتخاب صحیح آن برای خودروهای مختلف بپردازیم.
فیلتر روغن چیست و چه کاری انجام می‌دهد؟
فیلتر روغن قطعه‌ای استوانه‌ای یا کپسولی شکل است که در مسیر گردش روغن موتور قرار می‌گیرد و هدف اصلی آن جلوگیری از ورود آلودگی‌ها و ناخالصی‌ها به موتور می‌باشد. زمانی که روغن در گردش است، به‌صورت پیوسته از داخل فیلتر عبور کرده و ذرات معلق درون آن توسط فیلتر جذب می‌شوند.
وظایف اصلی فیلتر روغن عبارت‌اند از:
-
حذف براده‌های فلزی ناشی از اصطکاک قطعات موتور
-
جذب گرد و غبار و دوده ایجادشده در احتراق
-
جلوگیری از ورود آلودگی به بخش‌هایی نظیر میل‌لنگ، یاتاقان‌ها و سوپاپ‌ها
-
کمک به حفظ غلظت استاندارد روغن موتور
چرا انتخاب فیلتر روغن مناسب اهمیت دارد؟
استفاده از فیلتر روغن نامناسب یا بی‌کیفیت می‌تواند منجر به مسدود شدن مجاری روغن‌رسانی، کاهش فشار روغن، یا حتی ورود ذرات مضر به داخل موتور شود.
عواقب چنین اشتباهی عبارت‌اند از:
-
کاهش شدید راندمان موتور
-
افزایش مصرف سوخت
-
استهلاک زودهنگام قطعات
-
افزایش احتمال سوختن موتور
بنابراین انتخاب یک فیلتر روغن باکیفیت و متناسب با مدل خودرو، نه‌تنها عمر موتور را افزایش می‌دهد بلکه از هزینه‌های سنگین تعمیرات جلوگیری می‌کند.
اجزای اصلی یک فیلتر روغن استاندارد
یک فیلتر روغن استاندارد و با کیفیت از اجزای زیر تشکیل شده است:
-
بدنه فلزی مقاوم: برای تحمل فشار روغن و جلوگیری از ترکیدگی
-
فیلتر کاغذی داخلی: ساخته‌شده از سلولز و الیاف خاص برای جذب ذرات ریز
-
شیر اطمینان (Bypass Valve): برای مواقعی که فیلتر مسدود شده و روغن باید بدون فیلتر شدن عبور کند
-
شیر ضد بازگشت (Anti-Drain Back Valve): جلوگیری از تخلیه روغن در زمان خاموشی موتور
-
نوار درزگیر (Gasket): برای جلوگیری از نشتی روغن
چگونه فیلتر روغن مناسب را انتخاب کنیم؟
1. مطابقت با مشخصات کارخانه سازنده
مهم‌ترین نکته در انتخاب فیلتر روغن، استفاده از مدل توصیه‌شده توسط سازنده خودرو است. هر خودرویی با توجه به طراحی موتور، به فیلتر خاصی نیاز دارد. این اطلاعات در دفترچه راهنمای خودرو ذکر شده یا توسط تعمیرکاران مجاز اعلام می‌شود.
2. شناخت برندهای معتبر بازار
برندهای معروف معمولاً از استانداردهای جهانی پیروی کرده و از متریال باکیفیت استفاده می‌کنند. در بازار ایران، برندهایی مانند:
-
MANN FILTER
-
کوتک (CoTech)
-
بوش (Bosch)
-
پارس فیلتر
-
هوا فیلتر سرکان
محبوب و قابل‌اعتماد هستند. فیلترهای بی‌نام یا ارزان‌قیمت ممکن است فاقد شیر اطمینان یا فیلتر داخلی مناسب باشند.
3. بررسی کیفیت ساخت و جنس فیلتر
حتماً پیش از خرید به موارد زیر دقت کنید:
-
وزن مناسب فیلتر (سبک بودن بیش‌ازحد نشانه کم بودن مواد داخلی است)
-
سالم بودن بدنه و رزوه‌ها
-
وجود شیر ضد بازگشت و بررسی کیفیت لاستیک آن
-
عدم وجود بوی نامطبوع یا روغن‌زدگی داخلی
4. تناسب با نوع روغن موتور
برخی از فیلترها مخصوص روغن‌های سنتتیک یا نیمه‌سنتتیک طراحی شده‌اند. اگر از روغن موتور با ویسکوزیته بالا استفاده می‌کنید، باید فیلتر مناسبی انتخاب کنید که قابلیت عبور روغن با چگالی بیشتر را داشته باشد.
5. توجه به زمان تعویض فیلتر
حتی بهترین فیلترها هم باید به‌صورت منظم تعویض شوند. معمولاً در زمان تعویض روغن، فیلتر روغن نیز باید تعویض شود. این بازه زمانی برای اکثر خودروها بین ۵۰۰۰ تا ۱۰،۰۰۰ کیلومتر است.
چه زمانی باید فیلتر روغن را تعویض کرد؟
-
هنگام تعویض روغن موتور
-
مشاهده کاهش فشار روغن روی نمایشگر خودرو
-
شنیدن صدای غیرعادی از موتور
-
روشن شدن چراغ چک موتور
-
پس از سفرهای طولانی یا شرایط رانندگی سخت (گردوغبار، کوهستانی، دمای بالا)
نشانه‌های فیلتر روغن بی‌کیفیت یا خراب
-
نشتی روغن از بدنه فیلتر
-
بوی سوختگی از موتور به دلیل نارسایی روغن‌رسانی
-
صدای تق‌تق هنگام استارت زدن
-
روغن سیاه‌شده و کدر پس از مدت کوتاه
-
کاهش محسوس شتاب موتور
فیلتر روغن اصل یا تقلبی؛ چگونه تشخیص دهیم؟
در بازار ایران متأسفانه نمونه‌های تقلبی از برندهای معروف وجود دارد. برای شناسایی فیلتر اصل به نکات زیر دقت کنید:
-
بسته‌بندی منظم و دارای هولوگرام
-
داشتن شماره سریال و بارکد قابل پیگیری
-
تفاوت وزنی محسوس با نمونه‌های تقلبی
-
خرید از فروشگاه‌های معتبر لوازم یدکی
-
بررسی QR Code در سایت برند اصلی (اگر وجود داشته باشد)
نتیجه‌گیری
انتخاب فیلتر روغن مناسب برای خودرو، موضوعی نیست که بتوان از آن چشم‌پوشی کرد. این قطعه کوچک، از بروز خسارات سنگین به موتور جلوگیری کرده و به روان کار کردن پیشرانه کمک می‌کند. برای حفظ سلامت موتور، کاهش مصرف سوخت و افزایش عمر مفید خودرو، همیشه از فیلتر روغن استاندارد و مطابق با مشخصات فنی خودرو استفاده کنید.
همچنین توجه داشته باشید که فیلتر روغن یک قطعه مصرفی است و در زمان تعویض روغن باید حتماً تعویض شود تا حداکثر کارایی روغن موتور حفظ شود. صرف کمی هزینه بیشتر برای خرید فیلتر باکیفیت، در بلندمدت باعث صرفه‌جویی در هزینه‌های تعمیرات خواهد شد.
