چرا باید از لوازم یدکی دارای استاندارد ملی استفاده کنیم؟

مقدمه

در سال‌های اخیر با افزایش تنوع خودروها در بازار ایران، تقاضا برای لوازم یدکی نیز به شکل قابل توجهی افزایش یافته است. متأسفانه در کنار برندهای معتبر، بازار کشور پر شده از قطعات بی‌کیفیت، تقلبی و بدون استاندارد که نه‌تنها عملکرد مطلوبی ندارند، بلکه می‌توانند خسارات جدی به خودرو وارد کرده و حتی جان سرنشینان را به خطر بیندازند. در این میان، یکی از مهم‌ترین معیارهایی که خریداران باید به آن توجه کنند، داشتن نشان استاندارد ملی ایران روی قطعه یدکی است.

در این مقاله به بررسی دلایل حیاتی استفاده از لوازم یدکی دارای استاندارد ملی می‌پردازیم و نشان می‌دهیم چرا این انتخاب می‌تواند تفاوت بین ایمنی و خطر، صرفه‌جویی و هزینه اضافی باشد.

استاندارد ملی ایران چیست؟

استاندارد ملی ایران مجموعه‌ای از معیارها و الزامات فنی، ایمنی و کیفیت است که توسط سازمان ملی استاندارد ایران تدوین می‌شود. این استانداردها در حوزه‌های مختلف از جمله قطعات خودرو، صنایع غذایی، لوازم خانگی و… تعریف شده‌اند.

برای لوازم یدکی خودرو، این استانداردها به‌صورت دقیق بر مواردی مانند:

• جنس مواد اولیه

• نحوه تولید

• تحمل دما و فشار

• دقت ابعادی

• دوام عملکرد

• و سطح ایمنی تأکید دارند.

قطعه‌ای که موفق به دریافت نشان استاندارد ملی شود، باید مراحل مختلف آزمایش، بررسی کیفی و تأیید فنی را با موفقیت پشت سر بگذارد.

دلایل اهمیت استفاده از لوازم یدکی دارای استاندارد

1. تضمین ایمنی خودرو و سرنشینان

قطعاتی مانند ترمز، فرمان، کمک‌فنر، کلاج، بلبرینگ و… مستقیماً با ایمنی خودرو در ارتباط هستند. اگر این قطعات بی‌کیفیت باشند، در شرایط بحرانی عملکرد صحیحی نخواهند داشت. مثلاً خرابی ناگهانی ترمز به دلیل استفاده از لنت تقلبی می‌تواند منجر به تصادف شدید شود. قطعات استانداردشده تضمین می‌کنند که در شرایط واقعی، به‌ویژه فشار بالا یا دمای زیاد، همچنان ایمن باقی می‌مانند.

2. افزایش طول عمر مفید خودرو

قطعه‌ای که با استاندارد تولید شده، با سایر اجزای خودرو سازگار است و موجب استهلاک زودرس نمی‌شود. به‌عنوان مثال، یک تسمه استاندارد با میزان کشش و انعطاف‌پذیری مناسب، باعث عدم آسیب به بلبرینگ‌ها، دینام و پمپ‌ها خواهد شد.

3. کاهش هزینه‌های تعمیرات

هر بار که از قطعه بی‌کیفیت استفاده شود، احتمال خرابی مجدد آن بسیار بالاست. این به معنای پرداخت مجدد هزینه خرید، اجرت نصب و زمان از دست‌رفته است. در مقابل، قطعات استاندارد عمر بیشتری دارند و به دفعات کمتری نیاز به تعویض خواهند داشت.

4. سازگاری دقیق با سیستم خودرو

قطعات استاندارد طبق مشخصات خودروساز و منطبق بر نقشه‌های فنی طراحی و ساخته می‌شوند. این باعث می‌شود که نصب آن‌ها ساده‌تر، دقیق‌تر و بی‌دردسرتر باشد. همچنین از بروز مشکلاتی مانند لرزش، نشتی یا صدای اضافه جلوگیری می‌شود.

5. جلوگیری از خسارت به قطعات دیگر

یک قطعه غیر استاندارد ممکن است به تنهایی آسیب نبیند، اما موجب خرابی سایر اجزا شود. مثلاً یک فیلتر روغن بی‌کیفیت می‌تواند باعث ورود ناخالصی به موتور شده و در نهایت به یاتاقان‌زدن بینجامد.

6. حفظ ارزش خودرو در بازار

خودرویی که با قطعات بی‌کیفیت نگهداری شده باشد، به مرور دچار افت عملکرد، صداهای اضافی و ظاهر غیرعادی می‌شود. این موارد هنگام فروش خودرو، باعث افت قیمت آن می‌شود. در مقابل، استفاده از قطعات دارای استاندارد ملی به حفظ کیفیت خودرو کمک کرده و ارزش آن را در بازار نگه می‌دارد.

خطرات استفاده از لوازم یدکی غیراستاندارد

• آتش‌سوزی در سیستم برق ناشی از استفاده از سیم و فیوز نامرغوب

• قفل شدن چرخ‌ها به دلیل بلبرینگ یا کاسه‌چرخ بی‌کیفیت

• افزایش مصرف سوخت به خاطر فیلتر هوای تقلبی

• ضعف در ترمزگیری به دلیل لنت‌های فاقد استاندارد

• خرابی زودهنگام موتور به‌دلیل استفاده از فیلتر روغن یا روغن غیر استاندارد

• احتمال ترکیدن تایر به دلیل نصب قطعات تعلیق بی‌کیفیت

چگونه لوازم یدکی دارای استاندارد را تشخیص دهیم؟

۱. بررسی وجود نشان استاندارد ملی ایران روی بسته‌بندی یا بدنه قطعه
۲. استعلام کد ۱۰ رقمی استاندارد از طریق سایت سازمان ملی استاندارد یا پیامک
۳. خرید از فروشگاه‌های معتبر و رسمی
۴. بررسی برچسب اصالت کالا و هولوگرام شرکت تولیدکننده
۵. مطابقت شماره فنی قطعه با دفترچه راهنمای خودرو

حمایت از تولید ملی و اقتصاد کشور

بسیاری از تولیدکنندگان داخلی، با رعایت الزامات استاندارد ملی، موفق به تولید قطعات با کیفیت و حتی صادراتی شده‌اند. استفاده از این قطعات نه‌تنها ایمنی و کیفیت را تضمین می‌کند، بلکه باعث حمایت از تولید داخل، ایجاد اشتغال و رونق اقتصادی کشور می‌شود. خرید قطعات داخلی استاندارد به‌مراتب بهتر از واردات بی‌نام و نشان و قاچاق است.

نقش نهادهای نظارتی در توسعه استفاده از قطعات استاندارد

برای مقابله با عرضه لوازم یدکی غیراستاندارد، باید نهادهای مختلفی مانند:

• سازمان استاندارد

• وزارت صنعت، معدن و تجارت

• سازمان حمایت از مصرف‌کننده

• اتحادیه تعمیرکاران و فروشندگان قطعات
  با هم همکاری کنند و نظارت دقیق‌تری بر بازار داشته باشند. تشویق مصرف‌کننده به خرید کالاهای استاندارد از طریق آموزش و اطلاع‌رسانی نیز نقش مهمی در کاهش خطرات ایفا می‌کند.

جمع‌بندی و نتیجه‌گیری

انتخاب لوازم یدکی برای خودرو تنها یک خرید معمولی نیست، بلکه انتخابی حیاتی برای حفظ جان، مال و آرامش شماست. استفاده از قطعات دارای نشان استاندارد ملی ایران نه‌تنها تضمینی برای ایمنی بیشتر و کیفیت بالاتر است، بلکه از هزینه‌های آتی و دردسرهای فنی خودرو نیز جلوگیری می‌کند.

در دنیای امروز که کیفیت و اصالت کالا حرف اول را می‌زند، استفاده از قطعات بدون استاندارد به‌نوعی قمار با جان و مال خودمان است. پس توصیه می‌شود در خرید هر قطعه یدکی، حتی به ظاهر ساده، مثل فیلتر هوا یا شمع، حتماً به استاندارد آن توجه کرده و از فروشگاه‌های معتبر خرید کنید.